Chung sống 20 năm với quả tim bị thủng

          Cách đây 2 năm tình cờ trong một lần đi khám sức khỏe định kỳ chị Đỗ Thị H., 28 tuổi (Hà Đông - Hà Nội) được các bác sĩ cho biết chị bị hở van 2 lá nhẹ. Nhưng do cảm thấy sức khỏe không có vấn đề gì đặc biệt nên chị H. chủ quan không điều trị. Gần đây bỗng nhiên chị H. thấy khó thở và tình trạng này ngày một gia tăng, lo lắng về sự bất thường này chị đến Khoa phẫu thuật Tim Mạch và Lồng ngực - Bệnh viện Việt Đức để khám, kết quả khám bệnh thật bất ngờ, quả tim của chị đã bị thủng!

          TS Tạ Mạnh Cường - Viện Tim Mạch Việt Nam - người trực tiếp khám lâm sàng và siêu âm cho bệnh nhân H. cho biết, trên tim của bệnh nhân có một túi phình rất to ở thành tim trái có chiều dài 3,8cm, chu vi 5,8cm, diện tích 7cm² nằm ở vị trí rãnh nhĩ của thất trái. Có 2 đường rò thông thương giữa nhĩ trái và thất trái vào túi phình. Đường rò từ thất trái vào túi phình có đường kính 0,5cm, đóng vai trò như một đường dẫn máu từ thất trái vào túi phình. Đường rò từ nhĩ trái vào trong túi phình có đường kính 0,6cm đóng vai trò dẫn máu từ túi phình vào trong nhĩ trái. Hai đường dẫn này tạo ra một dòng máu chảy từ thất trái xuống nhĩ trái trong thì tâm thu giống như một dòng hở van hai lá có diện tích 6cm². Cùng với đó thì van hai lá của bệnh nhân bị hở nhẹ, di động kém có sa nhẹ vào nhĩ trái tạo thành 2 dòng hở van hai lá có diện tích tổng cộng 2,7cm². Tổng cộng trong nhĩ trái có các dòng hở giống như hở van hai lá nặng trên siêu âm, diện tích dòng hở này khoảng 9cm². Thất trái của tim bệnh nhân đã bị giãn.

          Bệnh nhân H. cho biết, năm lên 9 tuổi chị bị một tai nạn khá nặng phải vào Bệnh viện Quân Y 103 điều trị 6 tháng, nhiều vị trí trên cơ thể trong đó có thành ngực bị tổn thương. Sau khi ra viện chị vẫn sống và lớn bình thường. Năm 24 tuổi chị lập gia đình và sinh con khoẻ mạnh, mãi đến tận bây giờ khi sức khoẻ có những dấu hiệu khác thường và đi khám chị mới biết mình có tình trạng bệnh như vậy.

Không thể xem thường những chấn thương lồng ngực

          Theo PGS.TS Lê Ngọc Thành, Chủ nhiệm Khoa phẫu thuật Tim Mạch - Lồng ngực bệnh viện Việt Đức và TS Tạ Mạnh Cường thì đây là một tình trạng bệnh rất đặc biệt, chưa từng gặp. Những tổn thương hiện có của người bệnh rất nặng nề và phải bắt buộc chỉ định phẫu thuật sớm nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Chẩn đoán chính xác trước mổ là rất quan trọng, giúp cho các bác sĩ có một chiến lược phẫu thuật phù hợp đối với người bệnh: van hai lá của bệnh nhân có bị tổn thương thực tổn hay không, có bị hở nhiều hay chỉ hở ít, lỗ rò như thế thì cần khắc phục như thế nào để đạt hiệu quả tối đa và ngăn chặn những biến chứng có thể có trong và sau phẫu thuật… PGS Lê Ngọc Thành cho biết, kết quả mở lồng ngực bệnh nhân ra đúng như trên chẩn đoán trước mổ, màng tim của bệnh nhân bị viêm dính toàn bộ. Điều đáng lưu ý hơn nữa là túi phình trên thành tim đã bị canxi hóa, chứng tỏ tổn thương đã có từ rất lâu. Vấn đề đặt ra là nên làm gì với tình trạng bệnh đặc biết này? Nếu cắt túi phình sẽ rất nguy hiểm, không thể khâu lại được. Các bác sĩ quyết định vá các lỗ thông từ tim sang túi phình bằng màng ngoài tim của chính bệnh nhân. Sau gần 3 giờ ca phẫu thuật đã thành công.

          Các bác sĩ cho biết, tổn thương tim của bệnh nhân H. không phải do bẩm sinh mà là thứ phát. Rất có thể tai nạn nặng nề cách đây 20 năm đã gây ra tổn thương này. Ban đầu có thể là vết nứt rất nhỏ, dần dần qua thời gian vết nứt tiến triển dần dần ngày một rộng hơn. Cơ thể người bệnh cũng thích nghi dần dần với trạng thái này nên không thấy có những biến đổi đột ngột. May mắn nhất là bệnh nhân đã lập gia đình và sinh con trong thời kỳ sức khoẻ tốt nhất, nếu như mang thai trong thời điểm này sẽ vô cùng nguy hiểm.

          Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân được hồi sức và chăm sóc giảm đau tốt nên đã hồi phục nhanh chóng. Các chỉ số hoạt động của hệ tuần hoàn trở về bình thường, nhịp tim đều, co bóp tốt, van hai lá hở nhẹ 1/4, các buồng tim không giãn, chức năng tâm thu thất trái trong giới hạn bình thường, miếng vá giữa thất trái và nhĩ trái với khối phồng sau tim kín. Hiện bệnh nhân đã được xuất viện.

          PGS.TS Lê Ngọc Thành khuyến cáo, với những bệnh nhân bị tổn thương thành ngực vì bất cứ tai nạn gì cần đặc biệt chú ý đến các chức năng tim. Vì rất có thể lúc đó những tổn thương rất nhỏ chưa tác động nhiều đến cơ thể nhưng theo thời gian, cùng với những điều kiện tác động khác sẽ làm những tổn thương này sẽ tiến triển nặng dần. Chính vì thế khi có chấn thương nào ảnh hưởng đến thành ngực, người bệnh cần được đi khám, siêu âm…để phát hiện kịp thời những tổn thương và có được chỉ định điều trị tốt nhất.

Lê Thị Hảo