Đối tượng mắc bệnh

Bệnh mạch vành gây ảnh hưởng đến 6 triệu người và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ. Bệnh thường gặp hơn ở người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch sớm (trước 60 tuổi), người hút thuốc lá, tăng huyết áp, tăng cholesterol máu, đái tháo đường (các yếu tố này cũng một phần chịu ảnh hưởng của di truyền). Béo phì, ít hoạt động thể lực và stress cũng đóng vai trò quan trọng trong sự tiến triển của xơ vữa động mạch. Nguy cơ mắc bệnh mạch vành tăng theo tuổi và cao hơn ở nam giới, cho dù nguy cơ ở nữ gia tăng đáng kể 5 đến 10 năm sau mãn kinh. Thay đổi lối sống, điều trị thuốc hoặc kết hợp cả hai có thể giúp điều chỉnh được các yếu tố nguy cơ ngoại trừ yếu tố di truyền, tuổi và giới.

Triệu chứng

Bệnh mạch vành có thể diễn biến tiềm tàng trong nhiều năm. Triệu chứng thường gặp nhất là đau thắt ngực. Trong đa số trường hợp, các triệu chứng không được để ý cho đến khi động mạch vành bị hẹp nhiều. Nhiều khi bệnh mạch vành chỉ được biết khi một trong những biến chứng của nó, nhồi máu cơ tim, xuất hiện.

Chẩn đoán

Bệnh mạch vành không triệu chứng có thể được chẩn đoán bằng đáp ứng dương tính với nghiệm pháp gắng sức (đôi khi kết hợp với xạ hình tưới máu cơ tim) hoặc chụp động mạch vành thấy hẹp. Một khi đã có biểu hiện đau thắt ngực khi gắng sức, bệnh mạch vành cần được theo dõi hết sức chặt chẽ. Cần làm các xét nghiệm để xác định chẩn đoán và đánh giá mức độ nặng nhẹ của bệnh.

Điều trị

Điều trị bệnh mạch vành phức tạp và tuỳ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Bao gồm những phương pháp sau đây (từ đơn giản nhất đến phức tạp nhất): điều chỉnh lối sống; dùng thuốc: aspirin, thuốc hạ huyết áp, hạ cholesterol máu, thuốc chẹn thụ thể bêta giao cảm, các dẫn xuất nitroglycerin, thuốc chẹn kênh calci; can thiệp động mạch vành và mổ bắc cầu nối động mạch vành.

Biến chứng

Biến chứng thường gặp và nguy hiểm nhất của bệnh mạch vành là nhồi máu cơ tim và đột tử. Các biến cố này thường do sự hình thành cục máu đông làm lấp tắc động mạch vành đã bị hẹp từ trước do xơ vữa động mạch. Biến chứng khác bao gồm rối loạn nhịp tim và suy tim.

Dự phòng

Những biện pháp điều chỉnh lối sống áp dụng trong điều trị cũng có ý nghĩa then chốt trong dự phòng hoặc giảm thiểu các tác hại của bệnh mạch vành. Duy trì trọng lượng cơ thể ở mức hợp lý, tập luyện thể lực thường xuyên, kiểm soát huyết áp trong giới hạn bình thường, ăn ít chất béo và cholesterol, tránh hút thuốc lá là những yếu tố cơ bản trong phòng ngừa bệnh mạch vành.

Ths. Phan Đình Phong

Photo: fotosearch.com