Đối tượng mắc bệnh
Ngoại tâm thu có thể xuất hiện ở một người hoàn toàn khoẻ mạnh. Yếu tố kích thích gây ngoại tâm thu có thể là thuốc lá, rượu, cà phê, một số loại thuốc chữa bệnh hoặc tình trạng căng thẳng thần kinh (gây phóng thích nhiều chất giống giao cảm vào máu). Ngoại tâm thu thất thường gặp ở người mắc bệnh tim mạch. Tuy nhiên, ngay cả ở trường hợp này, ngoại tâm thu nhĩ hoặc thất với tần suất thưa không phải là triệu chứng đáng lo ngại. Ngoại tâm thu có thể gặp trong bệnh tim do thấp, xơ vữa động mạch, sa van hai lá, viêm cơ tim, bệnh cơ tim, suy tim hoặc trong cơn đau thắt ngực. Ngoại tâm thu thất xuất hiện trong khoảng 90% trường hợp nhồi máu cơ tim.
Triệu chứng
Ngoại tâm thu nhiều trường hợp không hề gây một triệu chứng nào, hoặc được mô tả như một cảm giác hẫng hụt, một nhát bóp phụ, đánh trống ngực hoặc tim đập dồn dập. Nếu ngoại tâm thu xuất hiện thành từng chùm 5 - 10 nhát bóp sẽ gây cảm giác chóng mặt hoặc mệt thỉu.
Chẩn đoán
Có thể chẩn đoán ngoại tâm thu bằng nghe tim hoặc bắt mạch quay. Điện tâm đồ cho phép phát hiện ngoại tâm thu dễ dàng, chính xác và thường không cần thêm các xét nghiệm khác để chẩn đoán. Khi ngoại tâm thu xuất hiện dày, nhiều ổ hoặc gây triệu chứng thì cần xác định thêm liệu ngoại tâm thu có phải là khởi đầu của những rối loạn nhịp phức tạp hoặc là triệu chứng của một bệnh tim nền nào đó hay không? Các xét nghiệm bao gồm: điện tâm đồ gắng sức, xạ hình tưới máu cơ tim, Holter điện tâm đồ và siêu âm tim.
Điều trị
Ngoại tâm thu thưa, không triệu chứng ở người khoẻ mạnh không cần phải điều trị. Ngưng sử dụng cafein, rượu, thuốc lá có thể ngăn ngừa được cả ngoại tâm thu thất và nhĩ. Ngoại tâm thu xuất hiện trong bệnh cảnh suy tim hoặc nhồi máu cơ tim sẽ được loại trừ khi điều trị tốt bệnh nguyên nhân. Nhìn chung chỉ sử dụng thuốc khi ngoại tâm thu gây triệu chứng khó chịu hoặc xuất hiện thành chùm bởi thực tế nhiều trường hợp tỏ ra lợi bất cập hại.
Biến chứng
Ngoại tâm thu thất có thể là khởi phát của một số rối loạn nhịp tim phức tạp như tim nhanh thất hoặc rung thất nhất là trong bệnh cảnh nhồi máu cơ tim, tuy nhiên thường thì không phải như vậy.
Dự phòng
Tránh sử dụng quá mức cà phê, ngưng hút thuốc lá và hạn chế uống rượu có thể hạn chế được sự xuất hiện của ngoại tâm thu.
Ths. Phan Đình Phong
|